ESERLERİ

Hicri 7.Milâdi 13. yüzyılda,sûfiliğin altın çağını tamamlayan Mevlânâ Celalaeddin Rûmî,geniş bilgisinin yanında,ütün bir edebi kişiliğe sahiptir.Eserleri okuyanlarda büyük hayranlık uyandıracak kadar derin bir düşüncenin,üstün bir duyuşun ürünleridir.Başlıca eserleri şunlardır.

____________________________________________________________

1-Divan-ı Kebir:Mevlânâ bu eserinde,tam bir tasavvufi aşkla bağlandığı ve onunla özleştiği Şms'in adını mahlas olarak kullanmaktadır.Bunun için kitaba aynı zamanda Divan-ı Şems-i Tebrizi adı da verilir.Büyük bir coşkunluğun izlerini taşıyan bu eser,Abdülbaki Gölpınarlı tarafından dilimize çevrilmiştir.

____________________________________________________________

2-Mesnevî:Kuşkusuz Mevlânâ adınınakla ilk çağrıştırdığı eser,onun Mesnevi'sidir.Altı ciltlik bu eserin toplam beyit sayısı 25.000'e yaklaşırMesnevi'nin yazılma öyküsü olarak şu olay anlatılır:Mevlânâ'nın halifesi Hüsameddin Çelebi,Hakîm Senaî'nın Hdîkatü'l-Hakika2sını ve Früdüddin Attar2ın Mantuku't-Tayr2ını okumuş ve mevlânâ'dan da bunlara benzerbir eser yazması dileğinde bulunmuştur.İşte mesnevî,bu istek sonucunda yazulmaya başlanmıştır.MevlânÂ2nın diğer eserleri gibi Mesnevî'de kaynağını Kuran-ı Kerim ve Hz.Peygamber2in hadislerinden almaktadır.Ele aldığı konular,meseleleri,ayet ve hadislerin tanıklığıyla,gerçek ve hayali hikayeler anlatılarak kesin anlayacağıbilen bir havaya büründürür.Ele alınan probleblem nekadar grift olursa olsun,onun elinde büyük bir ustalıkla çözüme kavuşmuştur.Anlattığı hikaye içinde başka bir hikaye anlatılır ve sayfalar sonra yeniden ilk hikayeye dönüldüğü olur.Beyitler,onun elinde hikmey dolu birar özdeyiş niteliği kazanır.En önemli özellik olarak da,beyitlerdeki rahat söyleyiş tarzı hemen kendini belli etmektedir.Tasavvufun tüm incelijlerini içinde toplayan bu kitap,aynı zamanda günümüzde felsefî,sosyolojik,psikolojik ve sosyal konular olarak değerlendirilern bilgi dallarındaki çözümleride içinde taşımakta,hatta kapsamı tıp ve astronomiye kadar uzanmaktadır.Bu zengin ve hâkim içeriği ile eser,halk kitlelerini tatmin ettği kadar,değişik ilim dallarında derinleşmiş aydın kitleyide tatmin eden bir üstünlüğe ulaşır.Bütün bunlar dolayısıyla Mevlânâ haklı olarak,dünyanın sayılı düşünürleri yerini almış,hakkında Doğuda ve Batıda birçok eserler ve araştırmalar yayınlanmıştır.

_____________________________________________________________

3-Fîhi Mafih: Sistematik bir görünüme sahip olan bu eser,Mevlânâ2nın sohpetleri esnasında,onun konuşmalarının oğlu Sultan Veled veya müritlerinden biri tarafından derlenmiş şeklidir.61 bölümden oluşan bu eser,doğrudan doğruya ele alınan bu konuşarla,o toplantıda bulunan herhangi birisinin sorusuna verilmiş vecapları içerir.Bunun için eserin her bölümü değişik bir konuyu aydınlığa kavuşturur.Her bölüm diğerinden bağımsız olmala birlikte,Mevlânâ'nın genel olarak tasavvufî düşüncelerinin,görüşünü,kişiliğini,şiir anlayışını,zamanınbir çok dini,felsefi,ahlaki inançlarını,dünyanın ve insanlığın önemli olaylarını,çevresinin ve nihayet geniş çevresi üzerindeki etkisinin anlatması bakımından tam bir bütünlük gösterir.

_____________________________________________________________

4-Mektûbat:Mevlânâ'nın değişik kişilere yazfığı mektupların sonradan bir araya getirilmesinden oluşmuş bir eserdir.Üslûp açısından Fîhi Mafih'in hemen aynısı olan bu kitap Mevlânâ'nın içtenşiğini ve sorulan soruya cevap vermedeki ustalığını gösterir.

_____________________________________________________________

Mecalîs-i Seb'a:Mevlânâ'nın yedi vaazını içeren bu kitapda,sonradan derlenmiştir.Bu vaazların,vaaz esnasında tutulmuş notlarından oluşmaktadır.

_____________________________________________________________

6-Rubaîler:Divan-ı Kebir arasına serpiştirilmiş rubailerin bir araya getirilmiş şeklidir.

______________________________________________________________

Sn.Yüksel KANAR'ın hazırladığı MORPA Kültür Yayınları'nın yayımladığı Mevlânâ Celâleddin Rûmî Eserlerinden Seçmeler kitabından alıntıdır.